ベトナム中部は度々台風が通過する、試練の避けられない地域でもあります。その街で、台風の季節を幾度も越えて大人になった、ベトナム人女性によるコラムです。
ライター:ネルソン水嶋 公開日:2013/11/05
ベトナム中部は度々台風が通過する、試練の避けられない地域でもあります。その街で、台風の季節を幾度も越えて大人になった、ベトナム人女性によるコラムです。
ライター:ネルソン水嶋 公開日:2013/11/05
私は、台風の季節を経て、大人になりました。
Tôi lớn lên qua những mùa bão lũ.
ベトナムの中部地方は、海に沿って南北に伸びる海岸地帯です。海は、人に魚などの海産物をもたらしますが、同時に天災も運んできます。この地方では、一年に二つの季節があり、その中の一つは『台風の季節』と呼ばれています。
Dải đất duyên hải miền Trung nằm ven biển. Biển cho con người cá tôm, và cũng mang theo cả thiên tai nữa. Ở đây có 2 mùa, trong đó có 1 mùa mà ở đây gọi là mùa bão.
10年以上前、毎年やってくる台風の季節になると、テレビの前で 鞄を抱いて、台風のニュースを聞くまでぐずぐずと学校へ行こうとしないある小学生がいました。キラキラとしたアオザイを着ている髪の黒いアナウンサーが 『本日、全ての会社員や学生は休んでください』と口を出した途端、飛び上がるほど喜んでいました。子供が関心を持っていることといえば、ただそれだけで す。頑丈な家の下に住んでいて、何年間何十年間にも渡って台風を迎える海岸地方の歴史に残る、台風の怖さなど理解出来ません。
Hơn mươi năm về trước, khi cứ mỗi năm đến mùa bão, là có 1 đứa học trò cứ ôm cặp đứng trước TV, nấn ná không chịu đến trường để nghe tin bão lũ. Cô xinh đẹp tóc đen mặc áo dài lấp lánh mà mở miệng nói câu: “tất cả các trường học và cơ quan đều sẽ nghỉ vào hôm nay” là mừng thôi rồi, nhảy cà cẩng lên hú hét. Trẻ con, tất cả những gì chúng quan tâm chỉ là có thế. Một đứa trẻ may mắn có nhà kiên cố, cả mấy chục năm lịch sử đón bão của dải đất miền trung, chưa bao giờ biết đến nỗi sợ khi bão về.
近 所の家に、水が入っても、屋根が飛ばされても、その子供の家は絶対に安全でした。何故ならお父さんが家の補強をし、お母さんが三食分を用意していたからで す。しかし子供は、家の前の道に水が流れてきたら、紙のボートを浮かべて遊ぶことが出来るからといって楽しみにしているくらいです。子供って、全ての世界 が屋根の下に包まれていて、台風のお陰で学校が休めて、本当に幸せだったでしょう。
Nhà hàng xóm có thể bay nóc, nước tràn vào, nhưng nhà nó tuyệt đối yên ấm và an toàn. Ba nó chằng chống cửa nhà, mẹ nó lo chợ búa để ngày bão đủ cơm ba bữa. Lại còn được nghỉ học, ngoài ngõ nước lênh láng ra là được chơi thả thuyền giấy. Trẻ con, thế giới của nó chỉ gói gọn dưới mái nhà, với nó bão được nghỉ học là 1 niềm hạnh phúc.
それからその子供はもう少し大きくなり、子供の世界は、学校までの道から、友達の家までの道にも広がりました。そうしてまた、台風の季節がやって来る。その日の台風は凄く強そうでした。そんな時、子供は台風の数日後にこのような光景を目にしたのです。
Lớn thêm tẹo nữa, thế giới mở rộng ra tới con đường đi học, đi sang nhà bạn. Lại một mùa nữa bão về, bão năm đó nghe chừng mạnh kinh lắm. Trẻ con lần đầu nhìn thấy những cảnh mấy hôm sau bão…
近 所に住むお婆ちゃんが少しの野菜を売っている。もしかして、庭の全てが台風に破壊され、それだけの野菜しか残っていないのだろうか。お母さんに聞くと、台 風が庭の畑を根こそぎ持って行き、庭に唯一残った一本のメロンの木から20キロ分を持って行って市場で売り歩いているらしい。学校の前で、レインコートを 着込み、風が吹けど雨が降れど構わず売っている。そんなお婆ちゃんの姿を見て、人生で初めて心が痛くなりました。『もう…そんなに年を取ってるのに、雨の 中でずっと座って、風邪を引いちゃったらどうするの…』。そして遂に子供は、他の大勢の人も同じだと気が付いたのです。『シークロの運転手さん、木の 世話をしてるおじさん達、台風で屋根や物が飛ばされちゃったら、みんなはそれらを修理するお金はあるのだろうか…』。災害の影響は、貧しい人にもっと影響 を及ぼすでしょう。
Bà lão bán rau… cả khu vườn nhà chắc chỉ còn chừng đó vét cả mang ra chợ, nó còn nghe mẹ kể có bà lão bão vào giờ cả vườn chỉ còn mỗi trái bí, bà mang trái bí đi 20 cây ra chợ bán, kiếm tiền về đong gạo nấu cơm, rồi bà lão bán bánh kẹo ở cổng trường nó nữa, cảnh bà quấn áo mưa ngồi thu lu mặc gió mưa quất tơi bời, trẻ con lần đầu tiên thấy xót. Bà già rồi ngồi ngoài đường nhỡ bị cảm sao bà? … Nó chợt nghĩ đến nhiều người nữa, nhiều người nó biết, chú đạp xích lô, bác công nhân cây xanh, nhà bay mái rồi họ có tiền sửa lại không… ? Thiên tai, ảnh hưởng đến người nghèo sâu nặng nhất.
そ して、今年。2006年に50人以上の人を殺し、損害総額が10兆ドンに上ったサンセン台風から、もう6,7年が経ちました。その間、街には色んな建造物 が建てられ、たくさんの橋が造られ、数えきれないぐらい新しいものが生まれました。人々は、その便利さや賑やかさの中で平和な生活を送っています。しか し、また、この中部地方には容赦なく台風がやって来ました。しかも今年は、2つです。
Mùa bão năm nay, bẵng đi 6,7 năm kể từ đợt bão xangsane năm 2006 đã làm hơn 50 người chết và tổng thiệt hại lên đến 10000 tỷ đồng, người ta đã xây nhiều nhà mới, nhiều cầu mới, bao nhiêu thứ mới của cuộc sống con người, sự hiện đại, an toàn và bình yên ru người ta ngủ trong sự tiện lợi và tấp nập của mình. Rồi bão đến, 2 cơn bão nữa đã lại nhắm thẳng vào miền Trung.
風は頑丈な屋根を破り、綺麗な建物の窓やドアも取り外し、電柱もなぎ倒し、川に沿って建造された護岸も踏みつけて、台風が襲いかかる一晩中、まるで誰かが泣いてるみたいにずっと風が唸っていました。
Gió lật tung từng mái nhà kiên cố, giật bay những cánh cửa của các khu nhà đẹp đẽ. Gió quật gãy trụ đèn, đạp ngã rạp bờ kè ven sông, bứng cả gốc cây, hú hét như ai than khóc suốt cả đêm dài.
それは人に自然の脅威を思い出させ、『人間はこれまでただの一度も自然を打倒してはいない』ということに気づきました。結局、人間は、ただ自然の手の平でもがいてるだけのか弱い存在なのです。
Nó làm người ta nhớ lại, và chợt nhận ra rằng họ chưa bao giờ chiến thắng được thiên nhiên! Họ rốt cuộc vẫn chỉ là những sinh linh yếu đuối, cố vùng vẫy trong bàn tay đất trời.
その子供が生まれたずっと前にも、幼年時代にもずっと立っていた木も遂に倒れてしまいました。
những cái cây đã có từ trước khi trẻ con chào đời, những cây gắn bó với tuổi thơ của nó, cũng đã tạm biệt nó sau khi cơn bão đi qua.
これまで人間が自然に対して行った良くないことを、今全て受け止めらさせられているのだと思います。
Và những gì con người gây ra cho thiên nhiên, giờ chính họ đang phải gánh chịu.
ただ、台風を経て、一つのことを考えさせられました。
台 風が来た夜から、街全体が停電になりました。数多くの電柱が倒されてしまったので、その後もしばらくは電気の回復に時間が掛かりそうでした。電気が使えな い状態というのは、コンピューターどころか、ライトも、テレビなども動きません。その時、携帯の電池は、ネットサーフィンするものではなく、ゲームをする ものでもなく、ただお互いに連絡を取るためだけにあるものでした。
Tối hôm bão vào, cả thành phố cúp điện, đến khi bão tan 1 vài chỗ điện vẫn chưa được phục hồi do nhiều trụ điện gãy đổ. Không điện, tức là không đèn, không TV, không máy tính… điện thoại ko dùng để online hay chơi game mà để cập nhật tin tức của nhau.
多くの家では、オイルを使う、ゆらゆら揺れる昔ながらのランプを家族全員が囲んで食事をし ました。晩御飯の後も、何もやることが無いため、近所で集まって世間話をしたり、子供はパソコンのゲームではなくかくれんぼをしたりしました。そこに竹 ベッドがひとつでもあれば、完全に20年前の時代と同じです。全く台風の影響はすごいものです。(昔の家庭では竹ベッドがよくドアの前に置かれ、夜になっ たら近所の人達がそこに集まってベッドに座り、お茶を飲んだり、話したりしたものでした。)
Nhà ai cũng mấy ngọn đèn dầu tù mù, nhà ai cũng quây quần rù rì trò chuyện. Xong bữa cơm thì hàng xóm lại tụ tập ra ngoài hiên ngồi ăn khoai lang mà nói chuyện thế giới với nhau, thiếu cái chõng tre nữa là quay lại 20 năm về trước. Có thể nói, ảnh hưởng của cơn bão thật đáng nể, đúng không?
電 気が戻ると嬉しいことには違いありませんが、その時に私は、なんとなく、ゆっくり戻ってもいいかなと思っていました。電気があれば、近所の人達は自分の家 に戻り、家族も自分の部屋に戻り、再び普通の生活に戻ります。この、懐かしいシナリオが失われてしまいます。台風って、屋根を破ることや電柱を倒すことだ けじゃなくて、人をお互いに引き合わせることも出来るものなのかなと。たとえ財産が無くなったとしても、その人自身は残ります。それこそが、何よりもかけ がえのないことでしょう。
Lúc đó, dù vẫn biết có điện thì sẽ mừng đến mức nào, nhưng lại cứ mong thôi điện cứ từ từ hẳng có cũng được. Nếu giờ mà có điện lại thì hàng xóm mỗi người ai sẽ về nhà nấy, gia đình thì ai về phòng nấy, và cuộc sống lại tiếp diễn với bao bộn bề, tấp nập như từ trước đến nay. Cơn bão, không chỉ biết có xé rách mái nhà, xô gãy cột đèn, mà còn biết kéo cả con người lại gần với nhau. Thôi thì tự an ủi, còn người, là còn của.
※記載された日本語とベトナム語は直訳ではなく意訳です、ご留意ください。